Vodeća italijanska institucija u oblasti hemijskog inžinjeringa, građevinskih i arhitektonskih istraživanja „Politecnico di Torino" analizirala je uzorke kamenih blokova s Bosanske piramide Sunca iz Visokog. Tim iz Italije je u septembru 2009., prilikom obilaska arheoloških lokacija s predstavnicima Fondacije "Arheološki park: Bosanska piramida Sunca", uzeo nekoliko uzoraka s kamenih blokova iz podnožja sjeverne strane Bosanske piramide Sunca i odnio ih na testiranje u renomiranu torinsku instituciju.
Vodeća italijanska institucija u oblasti hemijskog inžinjeringa, građevinskih i arhitektonskih istraživanja "Politecnico di Torino" analizirala je uzorke kamenih blokova s Bosanske piramide Sunca iz Visokog. Tim iz Italije je u septembru 2009., prilikom obilaska arheoloških lokacija s predstavnicima Fondacije "Arheološki park: Bosanska piramida Sunca", uzeo nekoliko uzoraka s kamenih blokova iz podnožja sjeverne strane Bosanske piramide Sunca i odnio ih na testiranje u renomiranu torinsku instituciju.
Uzete su dvije vrste uzoraka: prekrivni sloj ("pješčar") te kameni konglomeratni blokovi. Uzorke istih materijala su ranije analizirali Institut za materijale „Kemal Kapetanović" iz Zenice (2007. i 2008.) s dr. Muhamedom Pašićem na čelu i Građevinski institut iz Tuzle (2006.) s dr. Ahmetom Imamovićem na čelu. Oni su tada zaključili da je riječ o betonskom materijalu. Karakteristike betona su potvrđene i u Institutu za konstrukcije i materijale Univerziteta u Sarajevu 2008. (dr. Azra Kurtović), a svi izvještaji su objavljeni u Zborniku radova s Prve međunarodne naučne konferencije o Bosanskoj dolini piramida.
Nove analize su obavljene na Odjeljenju za hemiju Politehničkog instituta u Torinu, koje je specijalizirano za Nauku o materijalima i hemijsko inžinjerstvo. U zaključku hemijskih i difraktometrijskih analiza se ističe da su "uzorci blokova "pješčara" i betonskih konglomerata vještački građevinski materijali pravljeni ljudskom rukom."
Beton se, prema rezultatima testiranja, sastoji od "materijala koji su povezani vezivnim sredstvom koji nalikuje vezivu koje su antički Rimljani koristili da proizvode svoj građevinski materijal koji sliči modernom betonu". Ono što je do sada, prema geolozima, bio prekrivni sloj "pješčara" preko betonskih blokova, ima istu kompoziciju kao i sam beton, s tim da su sastavni materijali manjih granulacija.
U nastavku izvještaja stoji da je "vezivni dio betona dobijen kroz zagrijavanje gline na visokim temperaturama (kaolinit, muskovit) i krečnjaka (dolomit i kalcit)" te da ih je taj tehnološki proces "transformirao u vezivo za betonski materijal".
U komentaru na nalaz italijanske institucije, vodeći hemijski inžinjer na svijetu i osnivač Instituta za geopolimere iz Francuske, prof.dr. Joseph Davidovits konstatuje: "Ova analiza samo potvrđuje moje zaključke iz aprila 2009. kada sam proučavanjem uzoraka elektronskim mikroskopom dokazao vještački karakter betona u Visokom".
Prema tome, ako jedno uzvišenje ima pravilnu geometriju piramide, s četiri trouglaste strane, koje su pravilno orijentirane prema stranama svijeta i ako je u potpunosti oblozeno betonskim blokovima, očigledno da je iznova potvrđeno da je Bosanska piramida Sunca vještačkog karaktera. Iza toga zaključka sada stoje desetine domaćih i međunarodnih naučnih i obrazovnih institucija.
Fondacija je arheološke sonde, odakle su uzeti uzorci betona, otvorila u periodu april-juli 2006. Nakon toga je državna Komisija za zaštitu nacionalnih spomenika donijela odluku da se kompletna Bosanska piramida Sunca proglasi "zaštitnom zonom" onemogućavajući Fondaciju u daljim istraživanjima. U obrazloženju je istaknuto da se željelo zaštititi srednjevjekovni grad koji je udaljen 350 metara od blokova piramide.
Fondacija je potom podnijela projektni zahtjev za nastavak radova u saradnji s Arheološkim fakultetom Univerziteta u Kairu, koji je najveći arheološki fakultet na svijetu. Međutim, Ministarstvo kulture Vlade Federacje BiH je taj projektni zadatak dva puta odbilo uz obrazloženje da „piramida ne postoji i da je tamo sve prirodno" i čak su tražili od Vlade Federacije u aprilu 2007. da se rad Fondacije zabrani.
Zbog ovih zabrana i nemogućnosti da Fondacija istražuje najveću piramidu na svijetu broj turista je naglo opao kao i finansijska korist za BiH. Od 250.000 posjetilaca u 2006., tri godine kasnije Visoko je posjetilo manje od 50.000.
Pritisci na Fondaciju su se nastavili. Desetine geologa, historičara i arheologa iz BiH, Velike Britanije i SAD su potpisali tri peticije u kojima se tražila zabrana istraživanja, uz neistinite tvrdnje da „Fondacija bagerima uništava srednjevjekovna i druga nalazišta".
Među potpisnicima su bili članovi Komisije za nacionalne spomenike (Ljiljana Ševo, Dubravko Lovrenović), Zemaljskog muzeja iz Sarajeva (Zilka Kujundžić, Adnan Busuladžić, Mirsad Sijarić, Lidija Fekeža), Filozofskog fakulteta iz Sarajeva (Enver Imamović, Salmedin Mesihović), RGG Fakulteta iz Tuzle (Sulejman Vrabac, Hazim Hrvatović, Amir Baraković, Zehra Salkić, i dr.) i Akademije nauka i umjetnosti BiH (Dževad Juzbašić, Blagoje Govedarica, Melisa Forić).
Važno je napomenuti da niko od potpisnika peticija nema nijedan naučni ili stručni rad vezan za piramide, da nisu načinili nijednu analizu uzoraka iz Bosanske doline piramida niti su posjetili arheološke lokacije na kojima radi Fondacija.
Za razliku od njih, Fondacija je strpljivim i naučno-argumentiranim radom, nastavila istraživati u Visokom dovodeći vodeće svjetske stručnjake za oblast piramida, uključujući arheologe, geologe i geofizičare iz Egipta, Rusije, Poljske, Njemačke, Kine, Italije i drugih zemalja.
U komentaru na zaključak o postojanju betona na Bosanskoj piramidi Sunca, vodeći egiptolog, trostruki doktor arheoloških nauka i predsjednik Prve međunarodne naučne konferencije o Bosanskoj dolini piramida dr. Nabil Swelim iz Kaira ističe:
"Nakon što je utvrđeno postojanje betonskog materijala sada treba utvrditi porijeklo ulaznih materijala, njihov transport, gdje se odvijao tehnološki proces njihove proizvodnje, ko i kada!"
